یادداشت

جدا سازی مهاجر از مهاجم: ضرورت پرهیز از برخوردهای جمعی

در شرایطی که کشور ما با مشکلات اقتصادی، فشارهای معیشتی و تهدیدهای امنیتی گوناگون مواجه است، حساسیت نسبت به مسئله مهاجرت، به‌ویژه حضور اتباع خارجی، امری قابل درک است. اما آنچه این روزها در فضای عمومی و برخی رسانه‌ها نسبت به مهاجران افغانستانی شکل گرفته، فراتر از یک دغدغه‌ اجتماعی یا امنیتی‌ست؛ به‌نوعی شاهد موجی از "مهاجرهراسی" هستیم که گاه مرزهای انصاف، عقلانیت و انسانیت را درمی‌نوردد.
در طول چهار دهه گذشته، میلیون‌ها نفر از برادران و خواهران افغانستانی، به دلایل گوناگون از جمله جنگ، ناامنی و فقر، به کشور ما پناه آوردند. بسیاری از آنان نه‌تنها در کنار مردم ایران زیسته‌اند، بلکه در دفاع از این سرزمین، در عرصه‌های مختلف از جمله جبهه‌ها، کار و تولید، فرهنگ و حتی شهادت، شریک بوده‌اند.
آیا سزاوار است که امروز، همه آنان را یک‌کاسه با معدود متخلفان ببینیم و با برخوردهای تند و تحقیرآمیز، هم مهاجر و هم مهاجم را به یک چشم بنگریم؟
جدا کردن صف مهاجران قانونی، مؤمن، زحمت‌کش و همراه با ایران اسلامی، از افرادی که بدون مجوز یا با اهداف ناصواب وارد کشور شده‌اند، نه‌تنها ضرورت قانونی است، بلکه تکلیف اخلاقی، دینی و ملی ماست.
باید مراقب باشیم که در آتش احساسات، حرمت‌ها را نسوزانیم و سرمایه‌های انسانی و فرهنگی ارزشمند را از خود نرانیم.
 پیشنهادهایی برای مدیریت معقول وضعیت مهاجران افغانستانی:
۱- تفکیک دقیق میان مهاجران قانونی و غیرقانونی:
برخوردهای همگانی و بدون ضابطه، تنها به گسترش بی‌اعتمادی اجتماعی و تقویت افراط‌گرایی خواهد انجامید.
۲- بازگشت داوطلبانه و محترمانه برای مهاجران فاقد مجوز:
طراحی برنامه‌های ایمن، آبرومند و انسانی برای بازگشت، بهتر از رویکردهای اجباری است.
۳- مقابله با رسانه‌های تفرقه‌افکن:
نفرت‌پراکنی علیه مهاجران باید متوقف شود. تخریب روابط ملت‌ها، تنها به سود دشمنان این سرزمین است.
۴- تکریم چهره‌های خوش‌سابقه و وفادار از میان مهاجران:
معرفی خانواده‌های شهدای مهاجر، کارآفرینان موفق و فعالان فرهنگی افغانستانی، می‌تواند فضای روانی جامعه را متعادل‌تر و انسانی‌تر کند.
ما به عنوان مجموعه‌ای فعال در حوزه اقوام، ادیان و مذاهب، بیش از هر زمان وظیفه داریم در مقابل افراط‌گرایی، چه از نوع قوم‌گرایانه و چه از نوع امنیت‌زده، بایستیم.
امنیت ملی و سلامت اجتماعی، با عدالت و تدبیر حفظ می‌شود، نه با طرد و تحقیر و رفتارهای هیجانی.
 مرزها را می‌توان پاس داشت، بی‌آن‌که مرزهای انسانیت و همزیستی را ویران کرد.

 نویسنده: علی نعماوی
دبیر مجمع فعالان فرق ادیان اقوام و مذاهب( مفام)