مجمع فعالان فرق، ادیان، اقوام و مذاهب نشست علمی تقابل سازی تمدن ایران باستان و تمدن اسلامی در دروه معاصر برگزار کرد.

این نشست با حضور حجت الاسلام دکتر مصطفی محسنی (استاد و پژوهشگر تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی) روز دوشنبه مورخ 17 خرداد ماه 1400 برگزار گردید.

نشست علمی کارگروه تصوف مفام با عنوان «بررسی و تبیین شاخصه های عرفان ناب اسلامی و تفاوت آن با تصوف و عرفان‌های دروغین» در روز شنبه 30 مردادماه از ساعت 10 تا 12 در محل سالن جلسات خاتم برگزار شد. این نشست همزمان از طریق فضای مجازی به صورت آنلاین برای علاقمندان پخش شد.

در ابتدای این جلسه، حجت الاسلام مهدی بیاتی از دو رویکرد نام برد که برخی قائل به عرفان اسلامی هستند و برخی آن را نفی می کنند و می گویند که ما چیزی به عنوان عرفان اسلامی نداریم. ایشان در ادامه  این سوال را مطرح کرد که در روایات اهل بیت آیا چیزی به عنوان عرفان شیعی داریم یا نه؟

دو گمانه مطرح می شود:

• مضمون برخی آیات و روایات به مسائل عرفانی پرداخته شده است.
• برخی از اصحاب اهل بیت از اصحاب سرّ بوده اند و برخی اسرار به آنها منتقل شده است.

حالا به فرض اینکه عرفان شیعی داشته باشیم چرا مکتب عرفانی توسط اهل بیت شکل نگرفته است؟

چند احتمال:

• اهل بیت راضی به تشکیل این نوع مکتب نداشتند و تنها اصحاب سری را داشتند و به آنها اسرار را منتقل می کردند.
• اهل بیت فرصت تاسیس مکتب عرفانی نداشتند. یا در اولویتشان نبوده
• خلفا اجازه ندادند که همچین مکتبی تاسیس شود. مثلا خلفا، افرادی که زاهد بودند را در مقابل اهل بیت علم کردند و مانع شدند که مردم به سمت اهل بیت بیایند.
• شریعت ما طریقیت دارد و لذا نیازی به چیز دیگری نیست.

استاد در ادامه به بررسی تاریخی ورود تصوف در میان شیعیان پرداختند و اینکه تا قبل از قرن هشتم، تصوف در میان شیعیان نبوده است و اگر هم بوده به صورت جریان نبوده است.

در ادامه این سوال مطرح شد که نسبت عرفان اهل بیت با عرفان مصطلح چیست؟

سه دیدگاه وجود دارد:

• تطابق صد در صدی
• تباین صد در صدی
• عموم و خصوص مطلق

اگر ما منابع عرفان را کشف و شهود بدانیم، در کلام اهل بیت به آن پرداخته نشده است. اما اگر قرآن و روایات را منابع عرفان بدانیم درست است اما در برخی موارد به انحراف رفته است.

وجوه ممیزه عرفان شیعی و تصوف این است:

• منظور از عرفان شیعی ولایت ائمه است؛ در حالیکه در عرفان اهل سنت و تصوف، ولایت معنای دیگری دارد.
• مخالفت نداشتن سیر و سلوک با عقل
• باید مطابقت صد در صدی با شریعت داشته باشد.
• باید با فطرت مطابقت داشته باشد.
• عرفان باید توجه به تمام ابعاد زندگی انسان داشته باشد.
• در عرفان شیعی آزادی مطلق وجود ندارد و بنده در تمام حالات باید عبد باشد.

بخش پایانی جلسه نیز به پرسش و پاسخ اختصاص داده شد و استاد به به پرسش های مخاطبان پاسخ دادند.

فرمایشات رهبر معظم انقلاب در باب وحدت و تقریب آنقدر زیاد است که تجمیع همه آنها شاید چندین
جلد کتاب را طلب کند. اما در اینجا خلاصه اي از این فرمایشات به صورت موضوع بندي شده آورده می
شود. موضوعات اصلی که بیانات رهبر انقلاب طبق آنها طبقه بندي شده است، عبارتند از: معناي وحدت،
اهمیت وحدت، موانع وحدت، عوامل تفرقه، مصائب تفرقه، راه هاي رسیدن به وحدت، ثمرات وحدت و
وظایف ما در قبال کلان مسئله وحدت و تقریب مذاهب.
سعی شده در این تقسیم بندي همه زوایاي مبحث تقریب مذاهب در نظر گرفته شده و در همه آنها نظر
معظم له استخراج گردد. معناي وحدت از آن جهت اهمیت دارد که مبدا شبهات بسیاري در باب وحدت
مذاهب اسلامی شده است. مبالغه نیست اگر بگوییم که عدم فهم معناي صحیح وحدت اسلامی عامل
بسیاري از رویگردانی ها از تقریب مذاهب است. عدم تبیین اهمیت وحدت نیز باعث شده که حتی کسانی
که قائل به تقریب مذاهب اسلامی هستند، دغدغه چندانی در پیگیري این مهم نداشته نباشند.
هر عملی در راستاي استقرار وحدت اسلامی مستلزم شناخت دقیق موانع این عمل است. لذا سعی شده
موانع وحدت از بیانات رهبر انقلاب استخراج گردد تا تلاش هاي تقریبی بی تاثیر نگردد. بیان عوامل
تفرقه نیز از آن جهت مهم است که گاه دیده می شود که تلاش هایی در راستاي تقریب مذاهب انجام
می شود. اما همزمان با آن اعمالی صورت می گیرد که در واقع از عوامل تفرقه اند. در این صورت شاهد
این هستیم که نه تنها گام مثبتی در جهت وحدت برداشته نمی شود که اوضاع بدتر از وضع موجود نیز
می گردد.
بیان مصائب تفرقه نیز از آن جهت اهمیت دارد که عمق فاجعه اي که در صورت تفرقه متوجه جهان
اسلام خواهد شد مشخص گردد. بصیرت به بزرگی این خطر سبب می شود تا ضریب دهی به مسئله
وحدت، هم در اذهان عمومی و هم نزد مسئولین بیشتر شود.
قدم بعدي شناخت راه هاي رسیدن به وحدت است. اگر راه هاي صحیح کسب این مهم شناخته نشود،
چپ و راست رفتن هاي متعدد باعث می شود تا علاوه بر عدم تحقق هدف تقریب، ناامیدي از امکان
تقریب نیز به وجود بیاید که این خود از بزرگترین خطرها در راه تقریب است. بیان ثمرات وحدت نیز در
همین راستا تحلیل می شود. تصور وضعیت مطلوبی که در اثر وحدت امت اسلام پدید می آید، عامل
تحرك و انگیزه اي براي تلاش هرچه بیشتر براي تحقق وحدت اسلامی است. در نهایت وظایفی که در
قبال این مسئله بزرگ جهان اسلام بر دوش ماست آورده شده تا چراغ راهی باشد براي کسانی که می
خواهند در این عرصه به فعالیت بپردازند

معناي لغوي لعن:
آنچه از سخن لغویان بر می آید این است که لعن دو نوع است.
-لعن خداوند که همان مطرود ساختن از رحمتش می باشد و به خداوند متعال اختصاص
دارد.
-لعن مردم که همان سب و دشنام و نفرین می باشد. بنابراین نسبت میان سب و لعن
عموم و خصوص من وجه است.
معناي لعن در قرآن:
می توان از زوایاي مختلفی به لعن در قرآن پرداخت. حالت اول اینکه ببینیم چه کسی لعن را مورد
استفاده قرار می دهد. خداوند یا مردم؟
اگر لعن از جانب خدا باشد معناي دوري از رحمت الهی و نوعی عذاب است و اگر از طرف مردم باشد به
معناي نفرین کسی که شایسته عذاب است، می باشد و نوعی طلب براي دوري او از رحمت خدا و نزول
عقاب الهی بر اوست.
حالت دوم این که به آیات قرآن که در رابطه با لعن سخن گفته به صورت جامعی نگاه شود و وجه اشتراك
میان لاعن و ملعون و خود مفهوم لعن در نظر گرفته شود.

.....

معناي وحدت:
امام خمینی (ره): و به این نکته باید همواره توجه داشت که معناى وحدت اسلامى هرگز به معنى کتمان حقایق
و علوم نیست. بلکه معنى وحدت، بروز و ظهور بخشیدن به مشترکات فیمابین فرقههاى مختلف اسلامى و ایجاد
ارتباطات و مبادلات علمى فرهنگى، محکم کردن پیوندهاى سیاسى- اقتصادى و حفظ ادب و احترام اسلامى
است. وحدت اسلامى عبارت است از همدست شدن مسلمانان در حل مشکلات عمومى، و جهاد مشترك با کفر
جهانى که بر تمام شئون مسلمانان چنگ افکنده است. دین ما یکى، پیامبر ما یکى، کتاب ما یکى، قبلۀ ما و
عبادتگاههاى ما یکى است و ما مسلمانان در اصول و در بیشتر فروع با یکدیگر مشترك هستیم، پس واجب
است مراقب باشیم دشمن بین ما اختلاف نیفکند و ایجاد کینه و دشمنى نکند، که این عمدهترین وسیلۀ تسلط
دشمنان بر ماست، چنانچه از یکى از رؤساى دولت بریتانیا نقل شده که گفته است: «تفرقه بینداز و حکومت
کن».

با توجه به درخواست جبهه فرهنگی خاتم در استان مجمع مفام اقدام به اعزام مبلغ متخصص در ایام فاطمیه به استان آذربایجان غربی نمود.

مدت زمان: 22 روز

تعداد مبلغین: 6 نفر مبلغ متخصص

اسامی مبلغین اعزامی: حجج اسلام رضا گشتیل -سید عباس هاشمیان- سید مصطفی عبدالله زاده -

محمدحسین توکلیان- مرتضی مختاری- محمد حیدری نبی

اهم فعالیت های مبلغین:

1. روایتگری کوچه های بنی هاشم
2. پاسخ به شبهات دینی و مذهبی
3. دیدار با مسئولین منطقه و علما اهل سنت
4. بررسی وضعیت دینی و مذهبی مردم منطقه
5. برگزاری مسابقه و ارتباط با نوجوانان
6. اقامه نماز جماعت و سخنرانی مذهبی